Recessiemaatregelen

De provincies Gelderland / Overijssel koos er voor om te investeren om zo een bijdrage te leveren aan het bestrijden van de recessie in de periode 2009-2010. Maar wat is het rendement van deze investeringen? En wat kan er geleerd worden voor de toekomst?

GELDERLAND
Eind 2008 werd duidelijk dat de Nederlandse economie in een recessie zou belanden. Voor de Staten van Gelderland was dat aanleiding om een actieplan recessie op te stellen voor de periode 2009-2010. Gelderland maakte plannen voor een investering van € 147 miljoen. De urgentie om een bijdrage te leveren aan de economie werd duidelijk gevoeld en een snelle actie van de provincie zou daaraan bij kunnen dragen. Daarmee wilde men ook naar ondernemers uitstralen dat zij er niet alleen voor staan.

Uit het onderzoek blijkt dat het Gelderse doel om extra werkgelegenheid te creëren maar ten dele is gehaald. Ook hadden Provinciale Staten zorgvuldiger geïnformeerd moeten worden over de voortgang van de plannen.

OVERIJSSEL
Eind 2008 werd duidelijk dat de Nederlandse economie in een recessie zou belanden. Voor de Staten van Overijssel was dat aanleiding om een actieplan recessie op te stellen voor de periode 2009-2010. Overijssel maakte plannen voor een investering van € 46,41 miljoen. De urgentie om een bijdrage te leveren aan de economie werd duidelijk gevoeld en een snelle actie van de provincie zou daaraan bij kunnen dragen. Daarmee wilde men ook naar ondernemers uitstralen dat zij er niet alleen voor staan.

Het onderzoek in Overijssel heeft opgeleverd dat het niet mogelijk is om inzichtelijk te maken wat het effect van de recessieplannen is.

GELDERLAND

Drie jaar na de start van het actieplan zien we dat:

• de aanpak van de provincie voortvarend is geweest, maar op enkele punten beter had gekund;
• de beoogde werkgelegenheidseffecten (korte termijn doel) te hoog zijn ingeschat en slechts voor een deel in 2009-2010 zijn gerealiseerd;
• de effecten voor de economische structuurversterking (lange termijn doel) niet in beeld kunnen worden gebracht doordat nog niet aan de randvoorwaarden is voldaan; en
• de voortgangsinformatie aan Provinciale Staten over het actieplan zorgvuldiger had gekund.

Deelconclusies:

Voorbereiding:

1. De provincie heeft een duidelijke probleemanalyse opgesteld en de keuze voor de timing van het actieplan goed onderbouwd, maar de keuzes over de rol van de provincie, de te bereiken doelgroepen en mogelijke neveneffecten van het plan hadden beter onderbouwd moeten worden.
2. De uitvoerbaarheid van de projecten uit het actieplan had van te voren beter beoordeeld moeten worden, aangezien het volgens de provincie van groot belang was dat de projecten ook daadwerkelijk in 2009 en 2010 zouden worden uitgevoerd.
3. Maatschappelijke partners zijn positief over het initiatief van de provincie.

Uitvoering:

1. De provincie heeft een specifieke en meetbare doelstelling opgesteld voor het realiseren van de werkgelegenheidseffecten, maar dit had realistischer ingeschat kunnen worden.
2. De doelstelling voor het versterken van de economische structuur is niet specifiek en meetbaar opgesteld, waardoor het niet mogelijk is op termijn de bijdrage van het actieplan aan deze doelstelling te kunnen meten en evalueren.

 
Effectiviteit: 

1. In de periode 2009-2010 heeft het actieplan tenminste 550 arbeidsplaatsen opgeleverd die er zonder het actieplan niet zouden zijn geweest. Als we uitgaan van de totale bestedingsimpuls (ongeacht of de investeringen ook zonder actieplan zouden zijn doorgegaan) dan heeft het actieplan tenminste 1.050 banen gecreëerd in de periode 2009-2010. Dit zijn minder banen dan de provincie met het actieplan voor ogen had.
2. Er zijn eerste signalen van aanvragers en eindbegunstigden dat het actieplan op langere termijn positief zou kunnen bijdragen aan economische structuurversterking.

 
Monitoring:

1. De provincie heeft zowel ambtelijk als bestuurlijk de voortgang van het actieplan gemonitord. Informatie aan PS is tijdig en in financieel opzicht volledig en juist geweest. De informatievoorziening aan PS over de voortgang van het actieplan beoordelen we als onzorgvuldig, omdat deze moeilijk te volgen is doordat er geen consequent format is gehanteerd, er gerapporteerd is op eindtermijnen van subsidies (en niet die van het actieplan) en omdat de informatie in de beleidsrekening 2010 te rooskleurig is weergegeven.

OVERIJSSEL

Drie jaar na de start van het actieplan zien we dat:

1. – de aanpak van de provincie voortvarend is geweest, maar op onderdelen beter had gekund;
2. – de provincie een meetbare doelstelling in de vorm van een prestatie heeft geformuleerd maar niet heeft vastgelegd welke maatschappelijke effecten (zoals werkgelegenheid) zij met het actieplan wil realiseren;
3. – de administratie van de provincie over het actieplan niet de mogelijkheid biedt om tijdig en eenvoudig een compleet overzicht van recessieprojecten aan te leveren; en
4. – de voortgangsinformatie aan Provinciale Staten over het actieplan beperkt is tot financiële informatie en geen zicht geeft op de voortgang in de uitvoering en de uiteindelijke resultaten.

Deelconclusies:

1. Voortvarende aanpak met op onderdelen verbeterpunten.
2. Meetbare doelstelling maar geen maatschappelijke effecten geformuleerd.
3. Geen geaggregeerd overzicht van projecten waardoor inzicht in de voortgang van de uitvoering lastig te verkrijgen is.
4. Voortgangsinformatie aan PS is beperkt tot financiële informatie en geeft geen zicht op de voortgang van de uitvoering en resultaten.

Gelderland

30 mei 2012: overhandiging rapport aan PS Gelderland

Op 20 juni 2012 behandeld in de commissie MIE 
Op 26 juni is het behandeld in PS 

Besluit: de aanbevelingen van de Rekenkamer oost Nederland over te nemen en bij een eventuele herhaalde inzet het economische effect van projecten leidend te laten zijn bij de projectkeuze.

Overijssel

Op 20 juni 2012 is het rapport overhandigd aan PS Overijssel

Tijdens de statencommissiedag van 26 september 2012 is het rapport behandeld. [link verslag/vergadering] GS hebben in de vergadering aangegeven met een reactie te komen. Deze reactie alsmede een vervolg op de behandeling heeft niet plaats gevonden.

In het tijdschrift TPC is een artikel opgenomen dat door ons is geschreven op basis van de onderzoeken naar de actieplannen recessie in Gelderland en Overijssel. Zie ‘Beschikbare downloads’.