Smaken verschillen
Context
Het arbeidsmarktbeleid in Nederland is grotendeels in handen van het Rijk en de gemeenten. De formele rol van de provincies op het terrein van arbeidsmarktbeleid is beperkt. De provincie Gelderland koos er – net als negen andere provincies – voor om autonoom arbeidsmarktbeleid te voeren. Het arbeidsmarktbeleid van de provincie Gelderland is onder andere gericht op het financieren van het organiserende vermogen via de Platforms Onderwijs* en Arbeidsmarkt (POA’s).
In Gelderland zijn in alle regio’s een POA actief. Per POA is maximaal € 68.850 subsidie beschikbaar om zich te kunnen organiseren.
Wij concluderen dat de POA’s een doeltreffende bijdrage leveren aan het arbeidsmarktbeleid van de provincie Gelderland: zij behalen de resultaten die van ze verwacht mogen worden. De aandacht voor het MKB is wel een belangrijk verbeterpunt voor de POA’s. Daarnaast kan de provincie de POA’s beter ondersteunen.
In aanvulling op ons onderzoek hebben we een aantal deskundigen gevraagd hun expert-opinie te geven over regionaal arbeidsmarktbeleid en de rol van de provincie. Deze inzichten vertolken niet het oordeel van de Rekenkamer, maar bieden inzichten waarmee Statenleden hun voordeel kunnen doen.
“Discrepantie op de arbeidsmarkt is niet iets om zenuwachtig van te worden.”Marc Vermeulen | Hoogleraar Onderwijssociologie
*Deze platforms zijn zelfstandige netwerkorganisaties waarin overheden, ondernemers en onderwijsinstellingen samenwerken. Zij stimuleren partijen om arbeidsmarktsprojecten op te zetten en uit te voeren met als overkoepelend doel een betere aansluiting tussen onderwijs en arbeidsmarkt. Kenmerk van de POA’s is dat deze op verzoek van de regio tot stand komen.
Doeltreffende bijdrage van de POA’s aan het
De bijdrage van de POA’s aan het Gelderse arbeidsmarktbeleid is doeltreffend. De rolverdeling is dat de provincie faciliteert en de POA’s verantwoordelijk zijn voor de inhoud. De partners in de regio bepalen samen de inhoud van het programma. Uit de verantwoordingen over de ontvangen subsidie blijkt dat POA’s invulling geven aan het programma waarvoor zij subsidie van de provincie ontvangen. Daarmee doen POA’s wat betrokken partners in de regio nodig vinden en kan hun bijdrage aan het arbeidsmarktbeleid van de provincie Gelderland als doeltreffend worden beoordeeld.
Betrokkenheid MKB is een verbeterpunt
Een belangrijke kanttekening bij de doeltreffende bijdrage van de POA’s is de betrokkenheid van het midden- en kleinbedrijf (MKB) bij de POA’s. Mogelijk komen de knelpunten die het MKB ervaart niet of in onvoldoende mate in de programma’s van de POA’s terecht. Hier ligt een belangrijk verbeterpunt voor de POA’s.
Stakeholders: doorgaan op de ingeslagen weg maar verbeter de ondersteuning
Stakeholders zien mogelijkheden voor de toekomstige inzet door de provincie met name in continuering van de rolopvatting en -invulling en financiering door de provincie. Daarnaast zijn er enkele verbeterpunten aan te wijzen in de ondersteuning van de POA’s door de provincie. Het gaat hierbij om de arbeidsmarktmonitor die frequenter en actiever aangeboden zou kunnen worden en de subsidie in het kader van de Human Capital Agenda (HCA). Voor deze subsidie hebben de POA’s een adviserende rol; alle subsidieaanvragen in het kader van de HCA moeten door een POA beoordeeld zijn alvorens een aanvraag ingediend kan worden. Hoewel er waardering is voor het feit dat de provincie de POA’s betrekt, leidt deze rol ook tot verwarring. Gesignaleerd wordt dat de provincie alleen subsidieaanvragen wil ontvangen waar de POA’s positief over hebben geadviseerd. Daarmee wordt de rol van de POA’s in de praktijk groter dan hun rol formeel is.
Het arbeidsmarktbeleid van de toekomst wordt de komende periode in het kader van de (her)formulering van het economische beleid voor de volgende statenperiode opgesteld. PS bepalen de richting en maken daarin keuzes. Als opnieuw gekozen wordt voor regionaal arbeidsmarktbeleid doet de Rekenkamer PS de volgende aanbevelingen:
1. Maak maatwerk mogelijk in de ondersteuning van de regio’s; een meer regio-specifieke benadering biedt kansen voor zowel de afzonderlijke platforms als de provincie om aansluiting tussen onderwijs en arbeidsmarkt te stimuleren.
2. Houd voeling met de regio’s / de POA’s door bijvoorbeeld eens per twee jaar verwachtingen en signalen uit te wisselen tussen PS en POA’s.
3. Neem de wensen van de POA’s ten aanzien van hun slagkracht en de bundeling van subsidiestromen, waaronder de HCA-subsidies, in overweging bij de uitwerking van het toekomstige arbeidsmarktbeleid.
4. Met het versterken van het MKB als doel ligt het voor de hand om POA’s te vragen de focus te leggen op MKB-bedrijven. Dit kan tot uitdrukking komen in de samenstelling van het bestuur van het POA, maar ook door betrokkenheid van MKB bedrijven bij de projecten die uit het POA voortkomen. Vraag GS:
- POA’s in de verantwoording over de subsidie aan te laten geven hoeveel verschillende MKB-bedrijven er betrokken zijn bij de projecten die in POA-verband tot stand komen, opdat inzicht ontstaat in de mate waarin MKB-bedrijven betrokken zijn;
- een streefgetal te koppelen aan het aantal MKB-bedrijven, zo ontstaat tevens een meetbare (prestatie)doelstelling en kunnen PS de ontwikkeling hierin volgen.
5. Vraag GS de arbeidsmarktmonitor actiever aan te bieden, bijvoorbeeld door een toelichting erover te geven binnen het POA en met regelmaat het gebruik ervan te evalueren.
6. Vraag GS de spelregels rondom de HCA-subsidies te verduidelijken, onder meer ten aanzien van de rol die de POA’s hebben ten aanzien van deze subsidieaanvragen.
7. Vraag GS na een jaar verslag te doen van de implementatie van de aanbevelingen.
4 november 2014: Bestuurlijke reactie op rekenkamernota “Smaken verschillen: onderzoek naar de betekenis en effectiviteit van de POA’s voor het provinciaal arbeidsmarktbeleid”.
Behandeling Commissie:
26 november 2014: Bespreking rapport in de commissie AFW
Naar aanleiding van de behandeling in de commissie stuurt GS op 9 december 2014 een uitgebreidere reactie op de aanbevelingen uit het rapport naar PS.
Behandeling en besluitvorming Provinciale Staten:
17 december 2014: PS vergadering: Besluitvorming omtrent de aanbevelingen.
Terugkoppeling GS:
Verwacht eind 2015